Ip'ek' Peōcheyinin T'arifi [Ipek Böceğinin Tarifi] - Իփեք Պեօճեյինին Թարիֆի.

An Armeno-Turkish treatise on the history and care of silk worms. The text might be a translation from French, as several chapters contain French translations of their titles. The language of the text is Ottoman Turkish written in Armenian script, following Western Armenian orthographic conventions (particularly as regards consonants) and occasionally Ottoman ones as well (with respect to the representation of vowel harmony). There are occasional tables of figures throughout the text, as well as diagrams, usually captioned in Ottoman Turkish in Arabic script, all of which are listed below. In addition to the main manuscript, three folios of diagrams are appended to the text. The diagrams are negative reproductions in which the text and images are white against a dark blue background. The contents of the manuscript are:. f. 1r : İpek böceğinin tarifi. f. 3r : İpek böceği hakkında malumat-ı umumiye. f. 4r : Tut ağacı yaprağı ile beslenen ipek böceğinin hassaları. f. 5v : Kısm-ı evvel; Yumurta (tohum). f. 6v : İpek böceğinin yumurtasının terkibi. f. 7v : Havanın yumurtalar üzerine olan tesiri ve yumurtaların teneffüsü. f. 8v : Havanın rutubetinin yumurtaların üzerine olan teesiri. f. 9r : Hararet ve birudetin tohumlar üzerine olan teesiri. f. 12r : Tohumların kolozkaya konulması. f. 15v : Sun'i fılkıtdırmak (?). f. 16r : Elektrik teesiri; Camızarın teesiri. f. 16v : Kısm-ı Sani; Tırtılın çabuk büyümesi ve mühtelif yaşları. f. 18r : Tırtılın harici ve dahili azaları. f. 19r : Tırtılın aza-yi dahiliyesi. f. 21v : İpek böceğinin suret-i teayyuşü (?). f. 22r : Tırtılların deveran demi. f. 22v : Tırtılın hararet-i bedeniyesi. f. 23v : Böceklerin teneffüsü. f. 26r : İpek böceğinin gıdaları. f. 28v : Böceklerin kemal-ı vasıl olması ve koza örmesi. f. 30v : Böceklerin harakât-ı yahud havass-ı hamiseleri (fonctions de relation). f. 31v : Tırtıl halinde ipek böceklerine ariz olan hastalıklar. f. 32r : Kireç hastalığı (Muscardine). f. 34v : Karadaban kastalığı (Pébrine). f. 37v : Baygınlık hastalığı (Flâcherie). f. 41r : Sütleme hastalığı (Grasserie). f. 41v : Sinek hastalığı (Maladie de la mouche). f. 42r : Ticaret nokta-yı nazarından böcek beslemek ve ziyade miktar koza almak. f. 43v : (Birinci Kaide) Böceklerin yaşça müsavi olmaları (égalité des vers). f. 45r : (İkinci kaide) Böceklere verelmesi lazım gelen seyreklik (espacement). f. 47r : Böceklere seyreklik vermek ve altlarını değiştirmek usulü. f. 50r : (Üçüncü kaide) Böcekhanelerin havasını tecdit itmek usulü. f. 51r : 'Seven' böcekhaneleri. f. 51v : Caron böcekhaneleri. f. 53r : (Dördüncü kaide) Böceklerin tağdiyeleri. f. 56r : Tut yaprakları hakkında tekayyüdât. f. 57v : Tut yapraklarının tehareti. f. 59v : (Beşinci kaide) Böcekhanelerin teshini (chauffage). f. 60v : Böcekhanelerin ziyası. f. 61r : (Altıncı kaide) Askı usulü (?). f. 62v : (Yedinci kaide) Az miktar üzere böcek beslemenin ehemmiyeti. f. 64r : İpek böceklerinin üçüncü halin şefire - Chrysalide - dut-el-caris. f. 65v : Krizalitların suret-i teayüşü. f. 66r : Krizalitların teneffüsü. f. 67v : Hararetin Krizalitler üzerine olan teesiri. f. 69r : Krizalitlerde müşahede olunan hastalıkları; Kireçli krizalitler. f. 69v : Karadabanlı Krizalidler. f. 70v : Sütleme hastalığına tutulmuş krizalidler. f. 71r : Baygınlık hastalığına tutulmuş krizalidler. f. 72v : Kısm-ı salis; Koza bahsı - Cocons - Sanaatda kozadan ipek çekme usulü (last three words crossed out in purple ink; additional text in purple ink of 'istifade etmek usulü' also crossed out). f. 74r : Kozadan ipek çekmek usulü. f. 75v : Sanaatda ipek kırıntılarından suret-i istifade. f. 76v : Kelebek - Papillon; Kelebeğin kozadan hurucu. f. 77v : Kelbeklerin başı - tête. f. 78r : Kelebeğin Sadrı - Thorax. f. 78v : Kelebeğin butnı. f. 79r : Erkek kelebekte azayı tenasüliye (testicules). f. 79v : Dışı kelebekte azayı tenasüliye. f. 80r : Kelebeklerin suret-i teayyüşu. f. 80v : Mukarenet keyfiyeti yahud tohum istihsalı keyfiyeti. f. 82v : Hastalıkların kelebekler üzerine olan teesiri; kireçli kelebekler. f. 83r : Karadabanlı kelebekler ve hurdebin ile tefrik keyfiyeti. f. 84v : Kelebeklerin baygınlık hastalığı. f. 85r : Tohum istihsalı (Grainage); tohumun haiz olduğu ehemmiyet. f. 87v : Pastör usulü. f. 89v : Koza tefriki. f. 92r : Mühtelif-el-cins tohumlar ve taslib (Croisement). f. 93v : İstihsal olunacak kozaların kaç kuruşa mal olunabilmesi. f. 94r : Beslenecek tohum üzerine tasarruf. f. 94v : Saniyen - Yaprak üzerine tesarruf. f. 95r : Amele ücreti üzerine tesarruf. The illustrations found in the text are :. f. 6v : A pencil illustration of silkworm eggs (?) with the caption 'mazrus peki' in Arabic script. f. 9r : A pencil illustration of a building complex with the Arabic-script caption 'Niyalbay meşhursuz atabenin (?) icat edildiği dışplan (?) mahallı'; 'dışplan sandığı'. f. 48r : A cross-section of a building in pencil with the Armeno-Turkish caption 'Acemistanda bağlanan (?) ve kilimbar tesmiye olunan böcekhaneler'. f. 51r : A cross-section of a buıiding and floor plan of the building with the Armeno-Turkish caption 'Caron böcekhaneleri'. The three separate diagrams are as follows:. f. 97 : The head and body of silk worm, with explanations of each part in Armeno-Turkish. f. 98 : The internal organs of the silk worm, with explanations in Armeno-Turkish. f. 99 : Diagram of a larva (?) with explanations of its internal organs in Armeno-Turkish. The date 16/29 June 1908 is included on the final page of the text, along with an illegible signature, all of which is written in different ink from the main text.

Unrestricted

Purchased by the British Library in 1999.